Trends & ontwikkelingen
Voor een toekomstbestendig mobiliteitsplan houden we rekening met trends en ontwikkelingen. Om een beeld van de toekomst te schetsen, analyseren we de belangrijkste trends en ontwikkelingen die we momenteel verwachten en die van invloed zijn op mobiliteit en verkeer. Denk daarbij aan de veranderde bevolkingssamenstelling, de groeiende aandacht voor het klimaat en energie en de snelle technologische ontwikkelingen.
Gebiedsontsluitingsweg 30 km/uur (GOW30)
Inmiddels is het landelijk uitgangspunt om op wegen binnen de bebouwde als uitgangspunt te hanteren dat de maximumsnelheid 30 km/uur is. Ook op de wegen met een gebiedsontsluitende functie moet deze snelheid ook worden afgedwongen via een andere inrichting. Hierbij is de vormgeving anders dan in de traditionele 30 km/ uur gebieden. GOW30 wegen zijn bijvoorbeeld vaak in de voorrang gelegen en de fietser bevindt zich op de rijbaan, suggestiestroken of eigen fietspaden. Dit uitgangspunt heeft consequenties voor de huidige 50 km/ uur wegen binnen Wijk en Aalburg.
Energietransitie
Door de energietransitie neemt het gebruik toe van alternatieven voor fossiele brandstof. Het aantal elektrische, waterstof- en aardgasvoertuigen stijgt, ook in Wijk en Aalburg, en het aantal elektrische laadpalen in de openbare ruimte neemt toe. De verwachting is dat deze trend doorzet en dat de komende jaren de elektrische auto steeds nadrukkelijker aanwezig is in het straatbeeld. De gemeente volgt ontwikkelingen rond duurzame brandstoffen, zoals waterstof.
Het meest zichtbare element hierin is dat er meer parkeerplaatsen worden gereserveerd voor elektrisch laden, waarbij de gemeente faciliterend optreedt. Dit kan leiden tot een (tijdelijke) toename van de parkeerdruk aangezien voertuigen met een brandstofmotor hier niet meer kunnen parkeren.
Deelmobiliteit
Tegenwoordig groeit het aantal mogelijkheden voor het maken van verplaatsingen. Men kan kiezen uit verschillende soorten deelvervoer, zoals OV-fietsen, deelbakfietsen en deelauto’s.
Deze ontwikkeling speelt zich momenteel vooral af bij jongeren (bijvoorbeeld de SWAP-fietsen met het blauwe voorwiel). Bijvoorbeeld bij de OV-hub De Kromme Nol kan gedacht worden aan het uitbreiden van faciliteiten zoals deelfietsen.
Vaak kiezen mensen met kinderen toch vrij snel weer voor een eigen auto. Het aanbod van deelmobiliteit is mede afhankelijk van de vraag en die is in Nederland vooral terug te vinden in de (grotere) steden waar veel meer alternatieven voor de auto voorhanden zijn. Een deelauto kan wel een alternatief zijn voor het bezit van de tweede auto. Wanneer deze kan worden gebruikt, dan kan men ervoor kiezen afstand te doen van de tweede auto. Een onderzoek naar mogelijke potentie hiervan kan mogelijke interesse aan het licht brengen. Er zijn ook particuliere platforms waarin privéauto’s worden aangeboden voor anderen. De gemeente Altena zou dergelijke platforms onder de aandacht kunnen brengen.
Duurzaamheid
Elektrische voertuigen winnen terrein en worden steeds vaker ingezet. Vooral in het openbaar vervoer zien we een duidelijke verschuiving, waar elektrische bussen steeds vaker de norm worden. De fiets groeit eveneens in belang als vervoersmiddel, bijvoorbeeld bij pakketbezorging. Dit zorgt voor een discussie en gesprekken over de afweging tussen milieu, duurzaamheid en voortgang, aangewakkerd door de stikstofwetgeving.
Deze ontwikkeling stimuleert de opkomst van distributiehubs. Deze hubs kunnen fungeren als knooppunten voor goederenoverslag, wat een positieve impuls geeft aan duurzame logistiek en de belevingskwaliteit van de gemeente verbetert. Ook kunnen deze hubs uitgebreid worden met andere mobiliteitsvoorzieningen, zoals parkeren, deelvervoer en openbaar vervoer. Voor Wijk en Aalburg zal dit in beperkte mate een rol kunnen gaan spelen, gezien het landelijke karakter.
Gebruik fietspaden
Het aantal verschillende voertuigen op met name de (brom)fietspaden is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Onder andere door de komst van de speedpedelec, de toename van elektrische fietsen en bakfietsen neemt de diversiteit in massa, snelheid en breedte op de fietspaden toe.
Ook binnen Wijk en Aalburg zijn deze verschillende typen voertuigen aanwezig. De weg- en fietsinfrastructuur in de gemeente moet geschikt zijn om deze diverse soorten aan voertuigen veilig een plaats te bieden, ook op de drukke momenten. Het aantal ouderen binnen de gemeente neemt toe (vergrijzing) en deze ouderen worden ook mobieler. Met name het aantal fietsbewegingen onder ouderen stijgt door de opkomst van e-bikes. Bovengenoemde trends houden in dat de fietspaden vergevingsgezind aangelegd moeten worden; dat er ruimte is voor foutcorrectie en dat obstakels (zoals paaltjes) zoveel mogelijk verwijderd of afgeschermd worden. Vertaling hierin is dat er met name kritischer dient te worden gekeken naar inrichting en breedte van fietspaden. Voor Wijk en Aalburg leidt dit ook tot een maatregelenpakket aan het fietsnetwerk.
Data en digitalisering
Door het verzamelen van data en toepassingsgericht gebruik hiervan wordt ook het gedrag van mobiliteit gestuurd. Waar vroeger de route bepaald werd op basis van de routeborden langs de weg, gebruiken veel mensen nu live verkeersinformatie onderweg, waardoor soms ongewenste routes (sluipverkeer) worden genomen om een file te ontwijken. Door de weerstand toe te voegen op infrastructuur is dit niet meer mogelijk. Meer data en betere technologie in voertuigen en meer data leidt tot een nog betere en slimmere manier reizen. Voor Wijk en Aalburg heeft dit geen grote consequentie op het verkeergebied.
Autonome en coöperatieve voertuigen
De technologie in auto’s neemt toe. We gaan steeds meer richting autonome voertuigen en coöperatieve voertuigen. Deze ontwikkeling heeft op het gebied van de auto een groot effect op vooral de grotere, drukkere wegen. Op deze wegen wordt de herkenbaarheid van belijning en bebording steeds belangrijker. Er zijn al gemeenten die hoog op deze ontwikkeling inzetten en kiezen voor zelfsturende voertuigen als alternatief voor openbaar vervoer.
Voertuigen worden steeds geavanceerder en gaan nu al met elkaar en ook met de verkeerslichten communiceren. Deze mogelijkheden breiden zich in de toekomst uit (onder andere met steeds slimmere verkeerslichten). Ook op gemeentelijke wegen en kruispunten kan dit leiden tot een betere doorstroming en daardoor minder uitstoot. De impact voor Wijk en Aalburg zal beperkt zijn.